Thơ tình V. Maiakovsky - Phần 2

PHONG CÁCH HEINE*

Đôi mắt em bừng lên như tia chớp

em nói rằng em đã nhìn

thấy anh đi cùng cô gái khác.

Rằng anh là người đê tiện nhất

rằng anh là kẻ thấp hèn.

Và em bước

đi trên đường

em vừa đi vừa rủa.

Anh chỉ là nhà bác học tầm thường, em yêu ạ

những tiếng sấm kia em hãy giữ cho mình.

Nếu như tia chớp đã không giết được anh

thì tiếng sấm rền

nói có trời, anh không sợ.

1920

_________

*Heine, Heinrich (1797 – 1856) – nhà thơ Đức.

Гейнеобразное

Молнию метнула глазами:

"Я видела -

с тобой другая.

Ты самый низкий,

ты подлый самый..." -

И пошла,

и пошла,

и пошла, ругая.

Я ученый малый, милая,

громыханья оставьте ваши,

Если молния меня не убила -

то гром мне,

ей-богу, не страшен.

1920

  

CƯ XỬ VỚI CÔ NƯƠNG

Buổi chiều này đã quyết

còn anh và em có là người tình?

Trời tối đen

không ai nhìn thấy hết.

Và anh đã quì xuống thật

quả thật

là anh

trong khi cúi mình

nói với em

như người cha tốt bụng:

“Dục tình như vách dựng đứng

con làm ơn

đứng tránh ra bên đường.

Tránh ra bên đường

con nhé”.

1920

Отношение к барышне

Этот вечер решал —

не в любовники выйти ль нам?—

темно,

никто не увидит нас.

Я наклонился действительно,

и действительно

я,

наклонясь,

сказал ей,

как добрый родитель:

«Страсти крут обрыв —

будьте добры,

отойдите.

Отойдите,

будьте добры».

1920

  

HÃY NGHE ĐÂY

Hãy nghe đây!

Vì rằng, nếu những ngôi sao sáng rực

nghĩa là – điều này có ai đó cần?

Nghĩa là – có ai đó muốn cho chúng cháy lên?

Nghĩa là – có ai đó gọi những cục đờm là châu ngọc?

Và ai đó đang đau xót

trong cơn lốc của bụi buổi trưa

rồi hắn gọi Đức Chúa Trời

lo sợ rằng đã muộn

rồi khóc rống

rồi hôn cánh tay của Chúa nổi gân xanh

và hắn cầu xin

để cho ngôi sao không tắt!

Và thề thốt

không di dời nỗi đau khổ thiếu sao!

Còn sau đấy

bước đi trong phiền muộn lo âu

nhưng bề ngoài có vẻ yên lắm vậy.

Rồi nói cùng ai đấy:

“Bây giờ mi bình thường?

Không có gì sợ hãi

Có phải vậy?!”

Hãy nghe đây!

Vì rằng, nếu những ngôi sao

sáng rực

nghĩa là – điều này có ai cần thiết?

nghĩa là – điều này cần thiết cho ai

để cứ mỗi buổi chiều

trên những mái nhà

dù chỉ một ngôi sao đang cháy?!

1914

Послушайте

Послушайте!

Ведь, если звезды зажигают —

значит — это кому-нибудь нужно?

Значит — кто-то хочет, чтобы они были?

Значит — кто-то называет эти плево́чки жемчужиной?

И, надрываясь

в метелях полу́денной пыли,

врывается к богу,

боится, что опоздал,

плачет,

целует ему жилистую руку,

просит —

чтоб обязательно была звезда! —

клянется —

не перенесет эту беззвездную му́ку!

А после

ходит тревожный,

но спокойный наружно.

Говорит кому-то:

«Ведь теперь тебе ничего?

Не страшно?

Да?!»

Послушайте!

Ведь, если звезды

зажигают —

значит — это кому-нибудь нужно?

Значит — это необходимо,

чтобы каждый вечер

над крышами

загоралась хоть одна звезда?!

1914

  

ÁO CHÀNG CÔNG TỬ

Tôi may cho mình chiếc quần màu đen

bằng thứ vải nhung mượt mà của giọng.

Chiếc áo vàng từ ba thước hoàng hôn.

Trên mặt đường Nevsky bằng phẳng

rảo bước như chàng công tử, Đông Gioăng.

Dù mặt đất kêu lên trong im lặng:

“Anh ra đường ép uổng những mùa xuân!”

Tôi cười với mặt trời rất ngạo mạn:

“Giữa mặt đường nói chớt sướng vô cùng!”

Có phải bởi vì bầu trời màu xanh

còn mặt đất như người tình sạch sẽ

tôi tặng mọi người những câu thơ vui vẻ

sắc sảo và cần, giống như tăm xỉa răng!

Những phụ nữ yêu thân thể của tôi

cô gái này nhìn tôi như anh cả

em hãy trao nhà thơ những nụ cười

để tôi khâu lên áo chàng công tử.

1914

Кофта фата

Я сошью себе черные штаны

из бархата голоса моего.

Желтую кофту из трех аршин заката.

По Невскому мира, по лощеным полосам его,

профланирую шагом Дон-Жуана и фата.

Пусть земля кричит, в покое обабившись:

«Ты зеленые весны идешь насиловать!»

Я брошу солнцу, нагло осклабившись:

«На глади асфальта мне хорошо грассировать!»

Не потому ли, что небо голубо,

а земля мне любовница в этой праздничной чистке,

я дарю вам стихи, веселые, как би-ба-бо

и острые и нужные, как зубочистки!

Женщины, любящие мое мясо, и эта

девушка, смотрящая на меня, как на брата,

закидайте улыбками меня, поэта,-

я цветами нашью их мне на кофту фата!

1914

  

NHỮNG DÒNG THƠ NÀY TÁC GIẢ VIẾT CHO MÌNH

Bốn.

Như cú đấm, nặng nề.

“Vật gì của Xêda trả về Xêda”⁽¹⁾.

Còn người như thế

như tôi đây

thì thọc vào đâu?

ở chốn nào tìm ra nơi trú ẩn?

Giá mà tôi

nhỏ nhắn

như đại dương

thì sẽ nhảy lên con sóng

âu yếm với chị hằng.

Tôi biết tìm đâu ra một người tình

Một người như tôi – to lớn?

Người như thế này không đủ chỗ giữa trời xanh!

Ô, giá mà tôi nghèo nàn!

Như tỉ phú!

Tiền bạc cho hồn làm gì kia chứ?

Tên trộm tham lam ngự ở trong hồn.

Một lũ buông tuồng của những ước mong

tất cả vàng của Californium⁽²⁾ không đủ.

Giá mà tôi là người líu lô, nói khó

như Dante⁽³⁾

hay như Petrarca!

Thì đem hồn cho một người tôi đốt!

Cho người này cháy bằng thơ.

Và từ ngữ

và tình –

một cổng khải hoàn môn:

huy hoàng, tráng lệ

và sẽ đi qua người này biệt tăm

những người tình của nhiều thế kỉ.

Ô, giá mà tôi

êm đềm

như tiếng sấm

thì tôi than vãn

bằng cơn run ôm ngôi nhà ẩn sĩ của đất đai.

Và nếu tôi bằng sức mạnh của ngôi nhà này

kêu lên giọng lớn

vặn sao chổi những bàn tay nóng bỏng

vứt xuống từ nỗi buồn.

Thì tôi sẽ gặm nhấm những tia sáng của đêm –

Ôi, giá mà tôi được

như mặt trời mờ nhạt!

Thì tôi sẽ rất cần

bằng hào quang của mình uống hết

lòng đất đã gầy nhom!

Và tôi sẽ đi ngang

tình yêu của mình tôi đẩy.

Trong cái đêm nào vậy

không phải đêm điên cuồng

hay đêm bệnh hoạn

như người khổng lồ tôi đã cưu mang

vô cùng to lớn

và chẳng ai cần?

1916

_______________

⁽¹⁾Vật gì của Xêda trả về Xêda –  Maiakovsky dùng lời của Chúa Giê-su Christ. Câu này trong Kinh Thánh: “Hãy trả cho Xêda vật gì của Xêda và trả cho Đức Chúa Trời vật gì của Chúa” (a Cesare quel che à di Cesare, a Dio quel è di Dio).  Đây là câu Chúa Giê-su Christ trả lời dân Pha-ra-si khi họ hỏi dò: “Xin thầy nói cho chúng tôi, thầy nghĩ thế nào: có nên nộp thuế cho Xêda hay không?” Tân ước_Ma-thi-ơ 22: 17-21.

⁽²⁾Californium – một nguyên tố hóa học.

⁽³⁾Dante Alighieri (1265 – 1321) – nhà thơ Italia.

Petrarca, Francesco (1304 – 1374) – nhà thơ Italia. Cả Dante lẫn Petrarca là những nhà thơ suốt đời làm thơ chỉ về một người. Dante về Beatrice, còn Petrarca về Laura.

Себе, любимому, посвящает эти строки автор

Четыре.

Тяжелые, как удар.

«Кесарево кесарю — богу богово».

А такому,

как я,

ткнуться куда?

Где мне уготовано логово?

Если бы я был

маленький,

как океан,-

на цыпочки волн встал,

приливом ласкался к луне бы.

Где любимую найти мне,

Такую, как и я?

Такая не уместилась бы в крохотное небо!

О, если б я нищ был!

Как миллиардер!

Что деньги душе?

Ненасытный вор в ней.

Моих желаний разнузданной орде

не хватит золота всех Калифорний.

Если б быть мне косноязычным,

как Дант

или Петрарка!

Душу к одной зажечь!

Стихами велеть истлеть ей!

И слова

и любовь моя —

триумфальная арка:

пышно,

бесследно пройдут сквозь нее

любовницы всех столетий.

О, если б был я

тихий,

как гром,-

ныл бы,

дрожью объял бы земли одряхлевший скит.

Я если всей его мощью

выреву голос огромный,-

кометы заломят горящие руки,

бросаясь вниз с тоски.

Я бы глаз лучами грыз ночи —

о, если б был я

тусклый, как солце!

Очень мне надо

сияньем моим поить

земли отощавшее лонце!

Пройду,

любовищу мою волоча.

В какой ночи

бредовой,

недужной

какими Голиафами я зачат —

такой большой

и такой ненужный?

1916