PHONG
CÁCH HEINE*
Đôi mắt em bừng lên như tia chớp
em nói rằng em đã nhìn
thấy anh đi cùng cô gái khác.
Rằng anh là người đê tiện nhất
rằng anh là kẻ thấp hèn.
Và em bước
đi trên đường
em vừa đi vừa rủa.
Anh chỉ là nhà bác học tầm thường,
em yêu ạ
những tiếng sấm kia em hãy giữ cho
mình.
Nếu như tia chớp đã không giết được
anh
thì tiếng sấm rền
nói có trời, anh không sợ.
1920
_________
*Heine, Heinrich (1797 – 1856) – nhà
thơ Đức.
Гейнеобразное
Молнию метнула
глазами:
"Я видела
-
с тобой другая.
Ты самый
низкий,
ты подлый
самый..." -
И пошла,
и пошла,
и пошла, ругая.
Я ученый малый,
милая,
громыханья
оставьте ваши,
Если молния
меня не убила -
то гром мне,
ей-богу, не
страшен.
1920
CƯ XỬ VỚI CÔ NƯƠNG
Buổi chiều này đã quyết
còn anh và em có là người tình?
Trời tối đen
không ai nhìn thấy hết.
Và anh đã quì xuống thật
quả thật
là anh
trong khi cúi mình
nói với em
như người cha tốt bụng:
“Dục tình như vách dựng đứng
con làm ơn
đứng tránh ra bên đường.
Tránh ra bên đường
con nhé”.
1920
Отношение к
барышне
Этот вечер
решал —
не в любовники
выйти ль нам?—
темно,
никто не увидит
нас.
Я наклонился
действительно,
и действительно
я,
наклонясь,
сказал ей,
как добрый
родитель:
«Страсти крут
обрыв —
будьте добры,
отойдите.
Отойдите,
будьте добры».
1920
HÃY NGHE ĐÂY
Hãy nghe đây!
Vì rằng, nếu những ngôi sao sáng rực
nghĩa là – điều này có ai đó cần?
Nghĩa là – có ai đó muốn cho chúng
cháy lên?
Nghĩa là – có ai đó gọi những cục
đờm là châu ngọc?
Và ai đó đang đau xót
trong cơn lốc của bụi buổi trưa
rồi hắn gọi Đức Chúa Trời
lo sợ rằng đã muộn
rồi khóc rống
rồi hôn cánh tay của Chúa nổi gân
xanh
và hắn cầu xin
để cho ngôi sao không tắt!
Và thề thốt
không di dời nỗi đau khổ thiếu sao!
Còn sau đấy
bước đi trong phiền muộn lo âu
nhưng bề ngoài có vẻ yên lắm vậy.
Rồi nói cùng ai đấy:
“Bây giờ mi bình thường?
Không có gì sợ hãi
Có phải vậy?!”
Hãy nghe đây!
Vì rằng, nếu những ngôi sao
sáng rực
nghĩa là – điều này có ai cần thiết?
nghĩa là – điều này cần thiết cho ai
để cứ mỗi buổi chiều
trên những mái nhà
dù chỉ một ngôi sao đang cháy?!
1914
Послушайте
Послушайте!
Ведь, если
звезды зажигают —
значит — это
кому-нибудь нужно?
Значит — кто-то
хочет, чтобы они были?
Значит — кто-то
называет эти плево́чки жемчужиной?
И, надрываясь
в метелях
полу́денной пыли,
врывается к
богу,
боится, что
опоздал,
плачет,
целует ему
жилистую руку,
просит —
чтоб
обязательно была звезда! —
клянется —
не перенесет
эту беззвездную му́ку!
А после
ходит
тревожный,
но спокойный
наружно.
Говорит
кому-то:
«Ведь теперь
тебе ничего?
Не страшно?
Да?!»
Послушайте!
Ведь, если
звезды
зажигают —
значит — это
кому-нибудь нужно?
Значит — это
необходимо,
чтобы каждый
вечер
над крышами
загоралась хоть
одна звезда?!
1914
ÁO
CHÀNG CÔNG TỬ
Tôi
may cho mình chiếc quần màu đen
bằng
thứ vải nhung mượt mà của giọng.
Chiếc
áo vàng từ ba thước hoàng hôn.
Trên
mặt đường Nevsky bằng phẳng
rảo
bước như chàng công tử, Đông Gioăng.
Dù
mặt đất kêu lên trong im lặng:
“Anh
ra đường ép uổng những mùa xuân!”
Tôi
cười với mặt trời rất ngạo mạn:
“Giữa
mặt đường nói chớt sướng vô cùng!”
Có
phải bởi vì bầu trời màu xanh
còn
mặt đất như người tình sạch sẽ
tôi
tặng mọi người những câu thơ vui vẻ
sắc
sảo và cần, giống như tăm xỉa răng!
Những
phụ nữ yêu thân thể của tôi
cô
gái này nhìn tôi như anh cả
em
hãy trao nhà thơ những nụ cười
để
tôi khâu lên áo chàng công tử.
1914
Кофта фата
Я сошью себе
черные штаны
из бархата
голоса моего.
Желтую кофту из
трех аршин заката.
По Невскому
мира, по лощеным полосам его,
профланирую
шагом Дон-Жуана и фата.
Пусть земля
кричит, в покое обабившись:
«Ты зеленые
весны идешь насиловать!»
Я брошу солнцу,
нагло осклабившись:
«На глади
асфальта мне хорошо грассировать!»
Не потому ли,
что небо голубо,
а земля мне
любовница в этой праздничной чистке,
я дарю вам
стихи, веселые, как би-ба-бо
и острые и
нужные, как зубочистки!
Женщины,
любящие мое мясо, и эта
девушка,
смотрящая на меня, как на брата,
закидайте улыбками меня, поэта,-
я цветами нашью
их мне на кофту фата!
1914
NHỮNG
DÒNG THƠ NÀY TÁC GIẢ VIẾT CHO MÌNH
Bốn.
Như
cú đấm, nặng nề.
“Vật
gì của Xêda trả về Xêda”(1).
Còn
người như thế
như
tôi đây
thì
thọc vào đâu?
ở
chốn nào tìm ra nơi trú ẩn?
Giá
mà tôi
nhỏ
nhắn
như
đại dương
thì
sẽ nhảy lên con sóng
âu
yếm với chị hằng.
Tôi
biết tìm đâu ra một người tình
Một
người như tôi – to lớn?
Người
như thế này không đủ chỗ giữa trời xanh!
Ô,
giá mà tôi nghèo nàn!
Như
tỉ phú!
Tiền
bạc cho hồn làm gì kia chứ?
Tên
trộm tham lam ngự ở trong hồn.
Một
lũ buông tuồng của những ước mong
tất
cả vàng của Californium(2) không đủ.
Giá
mà tôi là người líu lô, nói khó
như
Dante(3)
hay
như Petrarca!
Thì
đem hồn cho một người tôi đốt!
Cho
người này cháy bằng thơ.
Và
từ ngữ
và
tình –
một
cổng khải hoàn môn:
huy
hoàng, tráng lệ
và
sẽ đi qua người này biệt tăm
những
người tình của nhiều thế kỉ.
Ô,
giá mà tôi
êm
đềm
như
tiếng sấm
thì
tôi than vãn
bằng
cơn run ôm ngôi nhà ẩn sĩ của đất đai.
Và
nếu tôi bằng sức mạnh của ngôi nhà này
kêu
lên giọng lớn
vặn
sao chổi những bàn tay nóng bỏng
vứt
xuống từ nỗi buồn.
Thì
tôi sẽ gặm nhấm những tia sáng của đêm –
Ôi,
giá mà tôi được
như
mặt trời mờ nhạt!
Thì
tôi sẽ rất cần
bằng
hào quang của mình uống hết
lòng
đất đã gầy nhom!
Và
tôi sẽ đi ngang
tình
yêu của mình tôi đẩy.
Trong
cái đêm nào vậy
không
phải đêm điên cuồng
hay
đêm bệnh hoạn
như
người khổng lồ tôi đã cưu mang
vô
cùng to lớn
và
chẳng ai cần?
1916
_______________
(1)Vật
gì của Xêda trả về Xêda – Maiakovsky
dùng lời của Chúa Giê-su Christ. Câu này trong Kinh Thánh: “Hãy trả cho Xêda
vật gì của Xêda và trả cho Đức Chúa Trời vật gì của Chúa” (a Cesare quel che à
di Cesare, a Dio quel è di Dio). Đây là
câu Chúa Giê-su Christ trả lời dân Pha-ra-si khi họ hỏi dò: “Xin thầy nói cho
chúng tôi, thầy nghĩ thế nào: có nên nộp thuế cho Xêda hay không?” Tân
ước_Ma-thi-ơ 22: 17-21.
(2)Californium
– một nguyên tố hóa học.
(3)Dante
Alighieri (1265 – 1321) – nhà thơ Italia.
Petrarca, Francesco (1304 – 1374) – nhà thơ Italia. Cả Dante
lẫn Petrarca là những nhà thơ suốt đời làm thơ chỉ về một người. Dante về
Beatrice, còn Petrarca về Laura.
Себе, любимому, посвящает эти строки автор
Четыре.
Тяжелые, как удар.
«Кесарево кесарю — богу богово».
А такому,
как я,
ткнуться куда?
Где мне уготовано логово?
Если бы я был
маленький,
как океан,-
на цыпочки волн встал,
приливом ласкался к луне бы.
Где любимую найти мне,
Такую, как и я?
Такая не уместилась бы в крохотное
небо!
О, если б я нищ был!
Как миллиардер!
Что деньги душе?
Ненасытный вор в ней.
Моих желаний разнузданной орде
не хватит золота всех Калифорний.
Если б быть мне косноязычным,
как Дант
или Петрарка!
Душу к одной зажечь!
Стихами велеть истлеть ей!
И слова
и любовь моя —
триумфальная арка:
пышно,
бесследно пройдут сквозь нее
любовницы всех столетий.
О, если б был я
тихий,
как гром,-
ныл бы,
дрожью объял бы земли одряхлевший скит.
Я если всей его мощью
выреву голос огромный,-
кометы заломят горящие руки,
бросаясь вниз с тоски.
Я бы глаз лучами грыз ночи —
о, если б был я
тусклый, как солце!
Очень мне надо
сияньем моим поить
земли отощавшее лонце!
Пройду,
любовищу мою волоча.
В
какой ночи
бредовой,
недужной
какими Голиафами я зачат —
такой
большой
и
такой ненужный?
1916
